Đồng hồ Tourbillon là gì? Lịch sử, cấu tạo và nguyên lý hoạt động
Nội dung bài viết
- 1. Tourbillon là gì?
- 2. Lịch sử phát minh ra Tourbillon
- 3. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của Tourbillon
- 4. Cơ chế Tourbillon có tác dụng gì?
- 5. Phân loại đồng hồ Tourbillon theo cấu trúc và cơ chế
- 6. TOP thương hiệu dẫn đầu thế giới về đồng hồ Tourbillon
- 7. Những thông tin nhầm lẫn về Tourbillon
- 8. Giải đáp những thắc mắc về đồng hồ Tourbillon
- Kết luận
Tourbillon – cái tên không còn xa lạ với những người sành đồng hồ, nhưng vẫn luôn là một ẩn số hấp dẫn với phần lớn người yêu công nghệ cơ khí. Không phổ biến như các mẫu đồng hồ cơ thông thường, Tourbillon chỉ xuất hiện ở những thiết kế cao cấp, xa xỉ và giới hạn, khiến nó trở thành biểu tượng quyền lực, đẳng cấp và địa vị trong giới sưu tầm.
1. Tourbillon là gì?
Tourbillon (đọc là /tu-bi-yon/, trong tiếng Pháp nghĩa là “cơn lốc xoáy”) là tên gọi của một cơ chế cực kỳ tinh xảo được tích hợp bên trong một số mẫu đồng hồ cơ cao cấp. Cơ chế này được thiết kế như một “lồng xoay” đặc biệt, với nhiệm vụ chính là giảm thiểu tác động của trọng lực lên chuyển động của bánh xe cân bằng – một trong những bộ phận quan trọng giúp đồng hồ hoạt động chính xác.
2. Lịch sử phát minh ra Tourbillon
Khi nhắc đến những đỉnh cao trong nghệ thuật chế tác đồng hồ, không thể không kể đến Tourbillon – một phát minh vĩ đại từng được xem là bước ngoặt của cả ngành đồng hồ cơ học. Dù không phổ biến như lịch ngày hay chronograph, nhưng Tourbillon lại mang trong mình giá trị tinh hoa, phức tạp và đậm chất nghệ thuật, khiến giới sưu tầm toàn cầu say mê.
3. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của Tourbillon
Tourbillon – một trong những kỳ quan kỹ thuật của ngành chế tác đồng hồ, không chỉ là minh chứng cho tay nghề thủ công đỉnh cao mà còn là biểu tượng của sự tinh tế và đẳng cấp. Cùng khám phá cấu tạo và nguyên lý hoạt động của cơ chế này để hiểu rõ hơn vì sao nó lại trở thành niềm khao khát của giới mộ điệu đồng hồ trên toàn thế giới.
3.1. Cấu tạo của Tourbillon
Mặc dù là một trong những bộ phận phức tạp nhất trong đồng hồ cơ, nhưng về cơ bản, Tourbillon gồm các thành phần chính sau:
- Bộ thoát (Escapement): Gồm sợi tóc, bánh xe cân bằng và nĩa Pallet (hay còn gọi là ngựa). Đây là trung tâm điều phối nhịp chuyển động và phân phối năng lượng đều cho toàn bộ hệ thống.
- Dây cót (Mainspring): Là bộ phận tích trữ năng lượng, cung cấp động lực để vận hành bộ máy.
- Lồng quay (Carriage): Toàn bộ bộ thoát được đặt trong một chiếc lồng xoay nhỏ – đây chính là trái tim của Tourbillon. Chiếc lồng này thực hiện một vòng quay chậm quanh trục cố định, thông thường với tốc độ 1 vòng/phút (1 RPM).
Điểm đặc biệt của cấu trúc này là lồng xoay không chỉ đơn thuần giữ các bộ phận cố định, mà còn quay đều theo thời gian nhằm giảm thiểu ảnh hưởng của trọng lực đến hoạt động của đồng hồ.
3.2. Nguyên lý hoạt động của Tourbillon
Tourbillon hoạt động dựa trên cơ chế triệt tiêu tác động của trọng lực – yếu tố ảnh hưởng lớn nhất đến độ chính xác của đồng hồ cơ học.
Khi một chiếc đồng hồ được đeo ở nhiều tư thế khác nhau (đứng, nghiêng, ngang…), lực hấp dẫn sẽ tác động không đều lên bộ thoát, dẫn đến sai số về thời gian. Chính vì vậy, Tourbillon ra đời như một giải pháp đột phá, cho phép lồng xoay quay liên tục quanh trục, giúp trung hòa các tác động bất lợi đó.
- Cách hoạt động cụ thể: Khi chiếc lồng Tourbillon quay 1 vòng/phút, các bộ phận bên trong như bánh xe cân bằng và sợi tóc cũng sẽ xoay đều theo, nhờ đó trọng lực không ảnh hưởng lâu dài lên bất kỳ vị trí cố định nào. Điều này giúp ổn định và cân bằng lực tác động lên bộ thoát, từ đó cải thiện độ chính xác tổng thể của đồng hồ.
- Khả năng triệt tiêu lực hấp dẫn: Theo các nghiên cứu và thử nghiệm, Tourbillon có thể giảm tới 99% sai số do trọng lực gây ra trong một số điều kiện nhất định – đặc biệt là với đồng hồ bỏ túi thường xuyên được đặt thẳng đứng.
Tourbillon là một thành tựu vĩ đại trong thế giới đồng hồ cơ khí, không chỉ khắc phục các sai số do trọng lực mà còn nâng tầm chiếc đồng hồ thành một tác phẩm nghệ thuật thực thụ. Dù hiệu quả cải thiện độ chính xác chưa phải là tuyệt đối trong mọi điều kiện, nhưng không thể phủ nhận, sự hiện diện của Tourbillon chính là “trái tim vàng” làm nên giá trị đỉnh cao cho bất kỳ chiếc đồng hồ nào may mắn sở hữu nó.
4. Cơ chế Tourbillon có tác dụng gì?
Cơ chế Tourbillon không chỉ giúp đồng hồ cơ ổn định sai số và khắc phục ảnh hưởng của trọng lực, mà còn là minh chứng cho tư duy kỹ thuật đột phá trong ngành chế tác đồng hồ. Dù hiệu quả thực tế có thể giới hạn trong một số tình huống nhất định, Tourbillon vẫn luôn được xem là một trong những cải tiến mang tính lịch sử và là biểu tượng của sự sang trọng, tinh tế mà bất kỳ người yêu đồng hồ nào cũng khao khát sở hữu.
5. Phân loại đồng hồ Tourbillon theo cấu trúc và cơ chế
5.1. Single-Axis Tourbillon (Tourbillon trục đơn)
Single-Axis Tourbillon, hay còn gọi là Tourbillon trục đơn, là cơ chế Tourbillon truyền thống được phát minh bởi thiên tài chế tác đồng hồ Abraham-Louis Breguet và được cấp bằng sáng chế vào năm 1801. Đây là phiên bản Tourbillon đầu tiên trong lịch sử ngành đồng hồ, và cũng là tiền đề cho những dòng Tourbillon hiện đại ngày nay.
Cơ chế này hoạt động dựa trên nguyên lý xoay bộ thoát và bánh xe cân bằng trong một lồng quay duy nhất quanh một trục cố định, nhằm giảm tác động của trọng lực lên các bộ phận quan trọng – vốn là nguyên nhân gây ra sai số khi đồng hồ ở các tư thế khác nhau.
Single-Axis Tourbillon – phiên bản Tourbillon nguyên bản – vẫn luôn là một trong những thiết kế biểu tượng nhất trong lịch sử đồng hồ cơ khí. Dù không sở hữu sự phức tạp vượt trội như các cơ chế đa trục hiện đại, Tourbillon trục đơn vẫn mang đến hiệu quả triệt tiêu trọng lực đáng kể và thể hiện được sự tinh tế, lịch sử và đẳng cấp của một cỗ máy thời gian thực thụ.
5.2. Double-Axis Tourbillon
Double-Axis Tourbillon là loại Tourbillon có cơ chế quay quanh hai trục khác nhau, thay vì chỉ một trục cố định như ở Tourbillon trục đơn. Điều này giúp lồng Tourbillon di chuyển linh hoạt hơn, chống lại ảnh hưởng từ nhiều hướng tác động của trọng lực, từ đó cải thiện hiệu quả điều chỉnh thời gian. Anthony Randall là người đầu tiên phát minh và được cấp bằng sáng chế cho cơ chế Tourbillon trục đôi vào tháng 1 năm 1977
Double-Axis Tourbillon không chỉ là bước tiến lớn về mặt cơ học mà còn là biểu tượng cho sự đổi mới trong ngành chế tác đồng hồ. Việc mở rộng từ một trục sang hai trục đã đưa Tourbillon lên một tầm cao mới, cả về hiệu năng lẫn giá trị thẩm mỹ. Với khả năng triệt tiêu ảnh hưởng từ nhiều hướng của trọng lực và cơ chế cung cấp lực không đổi, Tourbillon trục đôi là minh chứng rõ ràng cho sự kết hợp hoàn hảo giữa khoa học và nghệ thuật trong mỗi nhịp đập thời gian.
5.3. Triple-Axis Tourbillon
Triple-Axis Tourbillon là cơ chế Tourbillon trong đó bộ điều chỉnh (bộ thoát và bánh xe cân bằng) được đặt trong ba lồng xoay riêng biệt, mỗi lồng quay theo một trục khác nhau với hướng và tốc độ xoay riêng
Triple-Axis Tourbillon là đỉnh cao của nghệ thuật và công nghệ chế tác đồng hồ cơ khí. Với ba trục xoay độc lập, cơ chế lực không đổi và thiết kế đậm chất trình diễn, nó không chỉ tối ưu hóa độ chính xác mà còn khẳng định vị thế độc tôn của người sở hữu trong thế giới đồng hồ xa xỉ. Đây là minh chứng rõ ràng nhất cho câu nói: "Đồng hồ không chỉ để đo thời gian – mà còn để chiêm ngưỡng kỹ thuật vượt thời gian."
5.4. Flying Tourbillon
Flying Tourbillon là một biến thể đặc biệt của cơ chế Tourbillon, trong đó lồng xoay được gắn hẫng và chỉ cố định từ một phía, thay vì được giữ bởi các cầu nối ở cả trên và dưới như Tourbillon truyền thống. Thiết kế “treo lơ lửng” này tạo ra hiệu ứng thị giác ấn tượng, khiến bộ máy như đang bay giữa không trung, không bị bất kỳ cấu trúc nào che khuất.
Flying Tourbillon không chỉ là một cải tiến về kỹ thuật, mà còn là biểu tượng của vẻ đẹp vượt thời gian. Được sáng tạo bởi Alfred Helwig từ hơn một thế kỷ trước, và vẫn là nguồn cảm hứng cho nhiều thương hiệu ngày nay, Flying Tourbillon thể hiện sự nhẹ nhàng, tinh tế nhưng đầy sức mạnh – đúng như cách mà nó “bay” giữa mặt số đồng hồ.
5.5. Multi-Axis Tourbillon
Multi-Axis Tourbillon (Tourbillon đa trục hoặc Tourbillon nhiều chiều) là cơ chế trong đó bộ thoát và bánh xe cân bằng được đặt trong lồng xoay, nhưng lồng này lại có khả năng xoay trên từ hai đến ba trục khác nhau, thay vì chỉ một trục như Tourbillon truyền thống.
Multi-Axis Tourbillon là thành tựu vĩ đại trong ngành chế tác đồng hồ cơ học. Sự kết hợp giữa kỹ thuật cực kỳ phức tạp, hiệu ứng thị giác mê hoặc và độ chính xác vượt trội khiến nó trở thành viên ngọc quý mà bất kỳ nhà sưu tầm nào cũng khao khát sở hữu.
5.6. Gyrotourbillon
Gyrotourbillon là một biến thể đặc biệt của tourbillon truyền thống, trong đó bộ thoát được đặt trong lồng xoay hai trục hoặc nhiều trục – tạo nên chuyển động ba chiều đầy phức tạp. Sự kết hợp giữa nhiều trục xoay và thiết kế lồng cầu cho phép cơ chế này bù trừ ảnh hưởng của trọng lực ở mọi vị trí đeo – kể cả những góc nghiêng phức tạp nhất.
Được phát triển độc quyền bởi Jaeger-LeCoultre (JLC), dòng đồng hồ này không chỉ thể hiện sự chính xác và độ tinh xảo cơ khí, mà còn là tuyên ngôn đậm chất nghệ thuật trong từng chuyển động.
5.7. Double and quadruple tourbillons
Double Tourbillon là cơ chế có hai lồng tourbillon hoạt động đồng thời, thường để điều khiển hai bộ thoát riêng biệt. Một ví dụ tiêu biểu của cấu trúc này là cơ chế lồng trong lồng, nơi lồng tourbillon thứ nhất nghiêng 30 độ bên trong lồng thứ hai, tạo nên chuyển động cực kỳ phức tạp.
Double và Quadruple Tourbillon không chỉ đơn thuần là nâng cấp về số lượng – mà là sự khẳng định trình độ chế tác thượng thừa. Những cơ chế này đại diện cho sự táo bạo trong kỹ thuật, sự tỉ mỉ trong từng chi tiết, và niềm đam mê vô hạn đối với nghệ thuật thời gian.
6. TOP thương hiệu dẫn đầu thế giới về đồng hồ Tourbillon
6.1. Patek Philippe – Biểu tượng của sự hoàn mỹ
Là một trong những nhà sản xuất đồng hồ độc lập lâu đời nhất thế giới, Patek Philippe luôn đi đầu trong việc ứng dụng các chức năng phức tạp – và Tourbillon chính là minh chứng rõ rệt nhất cho năng lực kỹ thuật siêu việt của thương hiệu này.
6.2. Audemars Piguet – Người mở đường cho Tourbillon hiện đại
Audemars Piguet là thương hiệu đã làm nên lịch sử với chiếc đồng hồ đeo tay Tourbillon tự lên dây cót đầu tiên trên thế giới – Caliber 2870, ra đời năm 1986. Đặc biệt Lồng Tourbillon bằng titan siêu nhẹ, chỉ nặng 0,125g. Vỏ đồng hồ mỏng chỉ 4,8mm – trở thành chiếc đồng hồ Tourbillon mỏng nhất lúc bấy giờ
Với bước đi tiên phong này, Audemars Piguet không chỉ mở ra kỷ nguyên mới cho đồng hồ Tourbillon đeo tay, mà còn duy trì sự hiện diện mạnh mẽ của cơ chế này trong nhiều bộ sưu tập hiện đại.
6.3. Franck Muller – Bậc thầy của Tourbillon đa trục
Là thương hiệu kết hợp giữa nghệ thuật đồng hồ cổ điển và tư duy thiết kế hiện đại, Franck Muller được mệnh danh là “Master of Complications” – bậc thầy của các bộ máy phức tạp.Franck Muller Evolution 3.1 (2004) – chiếc đồng hồ đầu tiên trên thế giới tích hợp Tourbillon 3 trục, đồng thời kết hợp Lịch vạn niên trong cùng một bộ máy.
Với phong cách thiết kế táo bạo, các mẫu Tourbillon của Franck Muller không chỉ đạt độ chính xác cao mà còn tạo hiệu ứng thị giác mạnh mẽ, khẳng định vị thế tiên phong trong giới chế tác sáng tạo.
6.4. Frederique Constant – Cân bằng giữa nghệ thuật và giá trị
Dù gia nhập “cuộc chơi Tourbillon” muộn hơn so với các tên tuổi lâu đời, Frederique Constant đã nhanh chóng ghi dấu ấn nhờ khả năng kết hợp giữa thiết kế cao cấp và mức giá dễ tiếp cận. Giới hạn chỉ 188 chiếc trên toàn thế giới, nổi bật với:
- Lồng Tourbillon tại vị trí 6 giờ
- Cửa sổ ngày/đêm ở vị trí 12 giờ
- Vỏ vàng hồng 18K, mặt số Guilloché thủ công, dây da cá sấu sang trọng
- Bộ máy tự động FC-980 với 33 chân kính, năng lượng dự trữ 48 giờ
Với thiết kế tinh xảo và chất lượng đáng tin cậy, Frederique Constant đã chứng minh rằng Tourbillon không chỉ dành riêng cho giới siêu giàu, mà cũng có thể tiếp cận hơn với giới mộ điệu.
7. Những thông tin nhầm lẫn về Tourbillon
Tourbillon không phải là yếu tố “thần kỳ” mang đến độ chính xác tuyệt đối cho mọi chiếc đồng hồ. Thay vào đó, nó là minh chứng cho trình độ chế tác đỉnh cao, sự khéo léo và khả năng sáng tạo vô tận của các nghệ nhân. Việc hiểu đúng về chức năng thực sự của Tourbillon không chỉ giúp bạn chọn đồng hồ một cách thông minh hơn, mà còn biết cách trân trọng giá trị thực sự của những cỗ máy thời gian cơ khí.
8. Giải đáp những thắc mắc về đồng hồ Tourbillon
8.1. Đồng hồ Tourbillon có giá bao nhiêu?
Giá thành của một chiếc đồng hồ Tourbillon luôn rất cao, thậm chí có thể vượt qua cả nhiều siêu xe.Có 3 phân khúc cho mọi người lựa chọn đó là:
- Phân khúc phổ thông từ 300 triệu đến 1 tỷ đồng
- Phân khúc cao cấp – từ 1 tỷ đến 10 tỷ đồng
- Phân khúc siêu phẩm – trên 10 tỷ đồng
8.2. Tại sao đồng hồ Tourbillon lại đắt đến vậy
Tourbillon – Không chỉ là đồng hồ, mà là tuyên ngôn nghệ thuật
Đồng hồ Tourbillon đắt không chỉ vì kỹ thuật, mà vì triết lý thủ công, thời gian đầu tư và giá trị biểu tượng. Mỗi chiếc Tourbillon là một tuyên ngôn về sự kiên nhẫn, tinh hoa và sáng tạo đỉnh cao của ngành chế tác đồng hồ.
Nếu bạn sở hữu một chiếc Tourbillon, nghĩa là bạn đang sở hữu một phần lịch sử và một tác phẩm nghệ thuật sống – thứ mà thời gian chỉ làm tăng thêm giá trị.
8.3. Có nên mua đồng hồ Tourbillon không?
Câu trả lời ngắn gọn: Có, nếu bạn thật sự yêu thích và sẵn sàng đầu tư
Nếu bạn là người yêu thích nghệ thuật cơ khí và say mê sự phức tạp trong cấu trúc đồng hồ, mong muốn khẳng định đẳng cấp cá nhân trong mọi dịp xuất hiện, sẵn sàng đầu tư một khoản lớn để sở hữu một tác phẩm nghệ thuật thủ công đỉnh cao thì Tourbillon là lựa chọn hoàn toàn xứng đáng. Rất nhiều nhà sưu tầm xem chiếc Tourbillon là báu vật có giá trị lâu dài, vừa mang tính nghệ thuật, vừa có khả năng tăng giá theo thời gian.
8.4. Tourbillon có dễ vỡ không?
Không, đồng hồ Tourbillon không dễ vỡ hơn các loại đồng hồ khác. Mặc dù có cấu trúc phức tạp, Tourbillon được thiết kế để chống lại các tác động từ trọng lực và đảm bảo độ chính xác của đồng hồ. Cụ thể, lồng xoay liên tục của Tourbillon giúp giảm thiểu ảnh hưởng của trọng lực lên bộ máy, làm cho đồng hồ Tourbillon có độ bền và độ chính xác cao.
8.5. Đồng hồ Tourbillon nào đắt nhất?
Graff Diamonds Hallucination – 55 triệu USD
- Giá trị: 55.000.000 USD
- Thương hiệu: Graff Diamonds
- Chế tác bởi: Ngài Laurence Graff – Chủ tịch Graff Diamonds
- Đặc điểm nổi bật:
- Sử dụng hơn 110 carat kim cương màu siêu quý hiếm
- Gắn hàng trăm viên kim cương cắt thủ công với nhiều màu sắc khác nhau: hồng, vàng, xanh, tím, cam…
- Mỗi viên kim cương đều được lựa chọn, cắt gọt và sắp xếp hoàn hảo để tạo ra một kiệt tác có một không hai
- Cơ chế hoạt động sử dụng Tourbillon siêu nhỏ, đặt trong một thiết kế như trang sức cao cấp
Patek Philippe Grand Complications Sky Moon Tourbillon Ref. 6002G-001 – 5,8 triệu USD
- Giá bán: 5.800.000 USD
- Thương hiệu: Patek Philippe
- Chất liệu: Vàng trắng 18k
- Bộ máy: Caliber với 705 chi tiết, 24 cầu nối, 55 chân kính
8.6. Đồng hồ Tourbillon nào rẻ nhất?
Seagull Tourbillon 818.915 – Giá từ 35 – 50 triệu VNĐ
- Bộ máy: ST8000 tourbillon in-house
- Tần số dao động: 21.600 vph
- Tính năng: Lồng tourbillon xoay, lên cót tay, hiển thị kim rốn/phụ
- Chất liệu vỏ: Thép không gỉ hoặc mạ vàng
- Mức giá: Chỉ từ 1.500 – 2.000 USD
Memorigin Tourbillon – Từ 70 – 150 triệu VNĐ
- Đặc điểm nổi bật:
- Sử dụng tourbillon in-house với thiết kế Skeleton độc đáo
- Có dòng hợp tác với các nhân vật nổi tiếng như Jet Li, Bruce Lee, Transformers, Marvel…
- Độ hoàn thiện cao, lồng tourbillon chuyển động mượt mà
- Giá khởi điểm: Từ 3.000 USD (~70 triệu đồng)
Fiyta Tourbillon – Giá từ 40 – 80 triệu VNĐ
- Sử dụng máy tourbillon nội địa, thường kết hợp với thiết kế Skeleton hoặc Open Heart
- Phong cách hiện đại, nam tính
- Giá dao động: từ 1.700 – 3.500 USD
8.7. Đồng hồ Tourbillon nào mỏng nhất?
Richard Mille RM UP-01 Ferrari – SIÊU MỎNG (1.75mm) giới hạn chỉ 150 chiếc toàn cầu.
Kết luận
Từ khi được phát minh bởi Abraham-Louis Breguet, cơ chế Tourbillon đã vượt ra khỏi giới hạn của một cải tiến kỹ thuật để trở thành biểu tượng đỉnh cao trong ngành chế tác đồng hồ xa xỉ. Với kết cấu phức tạp, thiết kế lộ cơ đầy mê hoặc và giá trị nghệ thuật vượt thời gian, Tourbillon luôn là niềm ao ước của giới sưu tầm cũng như những người yêu cái đẹp cơ khí.
Dù bạn đến với Tourbillon vì đam mê, vì khát khao khẳng định cá tính, hay vì giá trị đầu tư lâu dài, thì một chiếc đồng hồ Tourbillon luôn là lựa chọn xứng tầm đẳng cấp. Không chỉ đơn thuần là phụ kiện đeo tay, đó là kiệt tác gói trọn tinh hoa, kỹ thuật và lịch sử hàng trăm năm của ngành đồng hồ.
TVQuản trị viênQuản trị viên
Xin chào quý khách. Quý khách hãy để lại bình luận, chúng tôi sẽ phản hồi sớm