Tìm Hiểu Về Các Cơ Chế Lịch Cho Đồng Hồ Đeo Tay
Trong bài viết này, Tân Tân sẽ điểm qua các cơ chế lịch cho đồng hồ một cách đầy đủ nhất, từ cơ chế đơn giản đến cực kì phức tạp để người đọc có thể nắm rõ. Người dùng đồng hồ hiện đại không những có nhu cầu về xem giờ, phút mà còn cần thiết phải cập nhật ngày, thứ.
Vì thế, để giúp người sử dụng theo dõi được thứ, ngày, và thậm chí còn được cập nhật được cả tháng, năm, lịch tuần trăng, các nhà sản xuất đồng hồ đã bổ sung rất nhiều các chức năng, các cơ chế lịch phức tạp rất khác nhau cho những chiếc đồng hồ đeo tay vốn có kích thước chỉ vỏn vẹn khoảng 40mm.
Lịch là một hệ thống số đo để xác định thời gian. Mục đích của lịch là để ghi nhận lại chu kỳ các mùa dựa theo sự chuyển động lặp đi lặp lại theo vòng tròn của Trái đất, Mặt Trăng, Mặt Trời nhằm ứng dụng cho các hoạt động nông nghiệp, hành chính.
> Xem thêm: Cách chỉnh đồng hồ điện tử đơn giản, chính xác
Loại dương lịch mà chúng ta sử dụng ngày nay là lịch Gregory của La Mã
Loại lịch được dùng trên hầu hết những chiếc đồng hồ đeo tay hiện nay là “dương lịch”, hay còn được gọi là lịch thái dương. Bộ lịch này dựa theo sự chuyển động của Trái đất quanh Mặt trời, một vòng của Trái đất quay quanh Mặt trời được tính là một năm dương lịch, thời gian chính xác là 365 ngày cộng thêm 5 tiếng 48 phút 46 giây, nhưng lấy số chẵn là một năm có 365 ngày. Vì thế, cứ 4 năm một lần là ta phải thêm 1 ngày vào lịch (365 ngày/năm) để cân bằng tổng thời gian của năm dương lịch. Nếu không, mỗi năm ta sẽ mất khoảng sáu tiếng, và sau 25 năm, lịch của chúng ta sẽ bị hụt khoảng sáu ngày.
Do đó, vào qua 4 năm sẽ có một năm nhuận mà tháng 2 sẽ có thêm ngày 29 thay cho tổng 28 ngày. Năm nhuận là những năm chia hết cho 4 và có chu kỳ lặp lại sau mỗi 4 năm, ví dụ năm nhuận là những năm 2016, 2020, 2024, 2028,… Khái niệm này cũng đúng đối với ngành chế tác đồng hồ. Dưới đây là các loại lịch trên đồng hồ đeo tay.
Khám phá thêm:
- Đồng Hồ GMT Là Gì? Đồng Hồ World Time Là Gì? Cách Sử Dụng Như Thế Nào?
- Ký Hiệu Ngày Trên Đồng Hồ
- Tính Năng Moonphase Là Gì
Lịch ngày
Đồng hồ lịch ngày (Date) là loại đồng hồ phổ biến và đơn giản nhất. Vòng quay ngày chuyển động từng ngày từ ngày 1,2,3... đến ngày 31 rồi lặp lại ngày 1,2,3…. Đồng hồ không tính những tháng có ít hơn 31 ngày (tháng 2, 4, 6, 9 và 10) cho nên người dùng phải tự chỉnh bằng tay 5 lần một năm. Hiện có 04 loại lịch ngày là “Date Window, Big Date, Pointer Date và Subsidiary Date”.
Date-Window
Là cơ chế lịch báo ngày qua một ô cửa sổ trên mặt số với một đĩa tròn in lần lượt từ 1,2,3…,31. Bộ hiển thị ngày chuyển động từ từ, sẽ dần chuyển bộ dĩa sang ngày khác vào nửa đêm. Nếu để ý bạn sẽ thấy lịch đồng hồ mất một khoảng thời gian từ 15 phút cho đến nhiều tiếng đồng hồ để hoàn thành việc nhảy lịch.
Đồng Hồ Tissot T086.407.11.051.00 Máy Cơ Powermatic 80
Big-Date
Bộ lịch hiển thị ngày Big-Date gồm 2 đĩa quay cho 2 đơn vị chữ số riêng biệt để người xem nhìn ngày dễ dàng và rõ ràng hơn. Với cơ chế lịch Big-Dates, một đĩa quay hiển thị hàng chục, một đĩa quay khác hiển thị hàng đơn vị. Hai hệ thống riêng biệt này được được thiết kế chồng lên nhau hoặc nằm kề nhau. Khác với cơ chế lịch ngày thông thường, cơ chế “Big-Date” sẽ nhảy sang ngày mới ngay lập tức khi đồng hồ điểm đúng nửa đêm. Cơ chế chuyển có phần phức tạp hơn, đòi hỏi bô máy có sự cộng dồn năng lượng để 2 đĩa xoay hoạt động cùng 1 lúc.
Đồng Hồ Mido Baroncelli M027.426.36.018.00
Pointer-Date
Sử dụng một cây kim dài đồng tâm cùng kim giờ-phút-giây để chỉ ngày qua một vòng số in lần lượt số ngày từ 1,2,3…31.
Đồng Hồ Eco-Drive Citizen BL9000-32A có cơ chế Pointer-Date và Minutes Repeater
Subsidiary-date
Cơ chế lịch sử dụng một vòng tròn nhỏ trên mặt số đồng hồ cùng một cây kim nhỏ để chỉ các ngày từ 1,2,3….31 trong tháng.
Đồng Hồ Citizen Eco-Drive BU4021-84L
Đồng Hồ Citizen Eco-Drive AO9040-52E
Lịch thứ/ngày (Day-Date)
Đồng hồ lịch thứ/ngày, hay còn được gọi là lịch đôi, sẽ chỉ thứ và ngày trong tuần. Ô lịch của thứ và ngày có thể nằm kế bên nhau hoặc được tách ra để ở vị trí khác nhau trên mặt số đồng hồ.
Đồng Hồ Enicar Chronometer COSC 3168/50/325aCHA
Lịch ba chức năng hoàn thiện (Triple Calendar)
Lịch ba là một bước phát triển so với lịch thứ/ngày, lịch ba còn hiển thị các tháng trong một năm. Khi được bổ sung thêm bộ hiển thị chu kỳ Mặt trăng thì lịch ba Triple Calendar sẽ trở thành Complete (Full) Calendar với đầy đủ các tính năng cao cấp cho đồng hồ là: Thứ-Ngày-Tháng-Trăng Sao
Cơ chế Complete (Full) Calendar ở đồng hồ Citizen Eco-Drive AP1050-56A
Khám phá thêm:
- Dual Time Là Gì, Công Năng & Cách Điều Chỉnh
- Chức Năng Báo Thức Cơ Học Trên Đồng Hồ - Lịch Sử Phát Triển & Cơ Chế Hoạt Động
- Đồng hồ UTC Là Gì, Lịch Sử Ra Đời & Sự Khác Biệt Với GMT
Lịch tuần trăng – Moonphase
Moonphase là loại lịch mô phỏng theo chu kì hiển thị của Mặt Trăng với Trái Đất. Đồng hồ Moonphase sẽ hiện thị hình ảnh trăng sao và chu kì của chúng, giúp người đeo xác định được ngày âm cũng như những ngày trăng tròn.
Chu kỳ Trăng ở góc 6h trong mặt số chiếc đồng hồ Citizen Eco-Drive BU0003-02P
Chu kỳ Trăng Sao trong mặt số đồng hồ Grovana 1711.1562
Đồng hồ Moon Phase sẽ có lịch trăng chính xác đến 122 năm. Hết 122 năm, bạn sẽ phải điều chỉnh lại hình ảnh mặt trăng tương ứng cho các ngày trong năm. Sở dĩ xảy ra chuyện này là bởi vì chu kỳ trăng thực tế kéo dài 29.53 ngày còn chu kỳ mặt trăng trên đồng hồ kéo dài 29.5 ngày.
Chu kỳ Trăng
Lịch thường niên - Annual Calendar
Với những chiếc đồng hồ trang bị cơ chế lịch thông thường như: Date, Day Date và Triple Calendar sẽ không tự động nhận biết được các tháng có số ngày khác nhau trong năm (từ 31, 30 cho đến 28 ngày, thậm chí 29 ngày vào tháng Hai vào các năm nhuận). Một tính năng cao cấp hơn là Annual Calendar (hay còn được gọi là Lịch Thường Niên) cho phép chiếc đồng hồ có thể nhận biết chính xác các ngày của các tháng, bao gồm tháng có 30 hay 31 ngày.
Người sử dụng chỉ phải điều chỉnh đồng hồ có lịch Annual Calendar bốn năm 1 lần vào ngày cuối cùng của tháng 2 năm Nhuận, chuyển từ ngày 28 sang 29/2 và sang ngày 1/3 (thông thường đồng hồ trang bị tính năng Annual Calendar sẽ nhận biết được năm nhuận có 29 ngày mà sẽ tự nhảy từ ngày 28/2 sang ngày 1/3).
Việc đưa cơ chế lịch thường niên vào đồng hồ cơ là một trong những thử thách rất lớn với các nghệ nhân bởi họ phải tái tạo các biến thể trong động cơ của cỗ máy, vì thế nên những mẫu đồng hồ cơ lịch thường niên sẽ khá đắt tiền.
Lịch thường niên ở đồng hồ Patek Phillipe
Lịch vạn niên - Perpetual Calendar
Một dạng phức tạp hơn bất cứ cơ chế lịch nào chính là Perpetual Calendar (hay thường được gọi là Lịch Vạn Niên) là một trong những cơ chế rất phức tạp và là chức năng cao cấp trên đồng hồ cơ khí, được xếp chung vào những cơ chế đỉnh cao như Tourbillon, Minute Repeater…
Những hãng có khả năng chế tác cơ chế này trong bộ máy cơ tự động có thể tự hào được xếp vào hàng ngũ bậc thầy đích thực của ngành chế tác đồng hồ.
Cơ chế lịch vạn viên hình mặt cười ở mẫu đồng hồ pin Tissot Tradition Perpetual Calendar T063.637.16.037.00
Vì thế, đồng hồ lịch vạn niên được coi là minh chứng cho sự phát triển đỉnh cao của ngành chế tác đồng hồ và là một bộ sưu tập “must have – cần phải có” của bất kỳ nhà sản xuất đồng hồ danh tiếng nào cũng như các nhà sưu tập đồng hồ chuyên nghiệp. Cơ chế Perpetual Calendar cho phép đồng hồ tự nhận biết và điều chỉnh chính xác các thứ, ngày, tháng, tuần trăng trong năm, bao gồm những tháng có 28, 30 và 31 ngày đặc biệt là ngày 29/02 trong năm Nhuận.
Đặc trưng của một chiếc đồng hồ Perpetual Calendar là bộ hiển thị Leap Year (năm Nhuận thường được đánh dấu đặc biệt trong chu kỳ 1-2-3-4 năm). Cơ chế phức tạp này ở bộ máy cơ có chứa "bộ nhớ" cho hơn 1461 ngày. Một số hệ thống đã được thiết kế, nhưng nhìn chung vòng quay quay 4 năm 1 lần giúp hiển thị mối tương quan của lịch với chiều dài chính xác của tháng. Thực tế, lịch vạn niên ở đồng hồ cơ thường đi kèm với cơ chế lên dây tự động, bởi chúng cần năng lượng ổn định để hoạt động duy trì.
Khám phá thêm: Tính Năng Đồng Hồ Summer Time, Sự Ra Đời & Phát Triển
Bên cạnh đó đồng hồ cơ khí chỉ có một mức năng lượng dự trữ bé nhỏ, do vậy chạy tất cả các tính năng cùng một lúc là điều rất khó, điều này chỉ có thể đạt được với sự phân bổ lực tính chính xác đến từng newton, và sự hoàn thiện và hiệu chỉnh chính xác tuyệt đối của các chi tiết máy.
Vì thế, những người sử dụng loại đồng hồ cơ có cơ chế Perpetual Calendar bắt buộc phải sử dụng hộp xoay đồng hồ khi không đeo để bảo trữ và duy trì khả năng hoạt động tốt cho cỗ máy phức tạp ấy.
Cơ chế Perpetual Calendar có thể biểu thị thông tin trên mặt số theo nhiều cách khác nhau, từ mặt số có các cách thức hiển thị điển hình (đặc biệt là đồng hồ sử dụng module lịch Dubois Depraz) cho đến những sáng kiến chế tác đầy sáng tạo hay những kiểu thiết kế mang đầy tính khác biệt nhằm tăng thêm sự đa dạng nhưng không làm rối mắt người xem.
Cơ chế Perpetual Calendar phiên bản máy Eco-Drive của đồng hồ Citizen BL8142-84E
Có một thực tế phải nói rõ là… Cơ chế lịch vạn niên trong đa số đồng hồ đeo tay có thực sự là lịch vạn niên ? Lịch vạn niên Perpetual Calendar trong đa số đồng hồ thực tế không hoàn toàn là lịch vạn niên thật sự.
Cơ chế của lịch vạn niên của đồng hồ đẹo tay thực chất không tự động cập nhật thêm 1 ngày cho năm nhuận mà thực ra, chúng dựa trên loại lịch Julian (là loại lịch cổ, không tính thêm một ngày cho năm nhuận mà lấy một năm bằng 365 cộng thêm ¼ ngày ) thay vì bằng lịch Gregory (loại lịch thái dương với 3 năm thường sẽ có 365 ngày và 1 năm nhuận có 366 ngày).
Nghĩa là cơ chế lịch Perpetual Calendar sẽ cộng dồn ¼ ngày qua 4 năm để nhảy một ngày qua ngày 1 tháng 3 cho đồng hồ. Cứ thế, đồng hồ Perpetual Calendar sẽ vẫn điểm ngày chính xác qua trung bình 100 năm, hoặc có thể lên đến 122 năm, kể từ ngày kích hoạt cơ chế.
Vd: Nếu cơ chế lịch Perpetual Calendar được kích hoạt hoạt động năm 2000 thì tới tháng 2 năm 2100, bạn mới phải chỉnh lịch tay lại một lần. Đối với những ai muốn hạn chế những rắc rối trong việc cài đặt ngày cho đồng hồ vào cuối tháng 2 năm 2100, các nhà sản xuất đồng hồ cũng đã sáng chế cơ chế mang tên "lịch vạn niên trường kì - secular perpetual calendar ".
Trong số các lựa chọn sẵn có, phải kể tới Patek Philippe Calibre 89 (đã phá vỡ kỷ lục bán đấu giá), đồng hồ lịch vạn niên trường kì thiết kế bởi Svend Andersen và Frank Muller Mega Aeternitas.
Chiếc đồng hồ hai mặt bỏ túi có cơ chế "secular perpetual calendar" của hãng Patek Phillipe
Nói về vấn đề điểu chỉnh lịch ngày của Perpetual Calendar, những chiếc đồng hồ Lịch Vạn Niên thông thường phải mất từ 15 đến 45 phút (hoặc thậm chí cả hang tiếng đồng hồ) để hoàn thành quá trình nhảy lịch. Vì thế, đồng hồ lịch vạn niên cũng rất ngại những việc điều chỉnh giờ phút trong khung giờ từ 20h tối cho đến 7h sáng hôm sau.
Ngoài ra, việc chuyển lịch ngược, xuôi này là rất phức tạp đổi với cơ cấu đồng hồ lịch vạn niên bao gồm hệ thống lịch năm, lịch tháng, lịch ngày liên quan đến nhau. Các đồng hồ lịch vạn niên truyền thống không cho phép chỉnh lịch ngược lại, nếu chẳng may bạn chỉnh lịch quá tay mất một tháng, bạn phải đợi một tháng sau để chỉnh lại lịch.
Đối với đồng hồ điện tử thì việc này rất đơn giản, nhưng lại là một thách thức hàng đầu của đồng hồ cơ tự động: khi chuyển lịch, các hệ thống chuyển động, bánh răng cơ khí phải hoạt động cùng một lúc dễ gây ra hỏng hóc. Với các cơ chế chỉ có một hoặc hai lịch thì không có vấn đề gì, nhưng đối với lịch vạn niên (nhiều lịch) đây là một thách thức rất lớn, chính vì vậy mà cơ chế lịch vạn niên Perpetual Calendar với khả năng chuyển lịch tức thời còn được đánh giá cao cấp hơn cả kĩ thuật đồng hồ Tourbillon.
Xem thêm:
VÌ SAO ĐÀN ÔNG NÊN ĐEO ĐỒNG HỒ
THÔNG TIN CƠ BẢN VỀ LỚP MẠ VÀNG 18K TRÊN ĐỒNG HỒNG LONGINES
CÁCH CHỌN ĐỒNG HỒ NAM NỮ PHÙ HỢP VỚI MÀU DA
ĐỒNG HỒ TISSOT CỦA NƯỚC NÀO? CÓ TỐT KHÔNG?
ĐỒNG HỒ QUÂN ĐỘI LÀ GÌ - NHỮNG YẾU TỐ NÀO LÀM NÊN MỘT CHIẾC ĐỒNG HỒ QUÂN ĐỘI TỐT
TẠI SAO BẠN NÊN MUA ĐỒNG HỒ CƠ TỰ ĐỘNG?
ĐỒNG HỒ GMT LÀ GÌ? ĐỒNG HỒ WORLD TIME LÀ GÌ? CÁCH SỬ DỤNG NHƯ THẾ NÀO?
ĐỒNG HỒ PHI CÔNG LÀ GÌ - ĐẶC ĐIỂM NÀO LÀM NÊN CHIẾC ĐỒNG HỒ PHI CÔNG?
Đồng hồ Bulova của nước nào? Chất lượng có tốt không?
Đồng hồ Citizen của nước nào? Đánh giá chi tiết
Review đồng hồ Citizen Eco-Drive năng lượng mặt trời
Những địa điểm thay dây đồng hồ uy tín tại TP.HCM
Trung Tâm Bảo Hành CITIZEN Chính Hãng Tại TPHCM
Đồng Hồ Tissot 1853 Automatic Và Những Điều Có Thể Bạn Chưa Biết
TVQuản trị viênQuản trị viên
Xin chào quý khách. Quý khách hãy để lại bình luận, chúng tôi sẽ phản hồi sớm